Buiten kunst

Het afgelopen weekend was ik op Buitenkunst.  Wat is dat toch altijd een geweldige belevenis. Iedereen mag meedoen, iedereen maakt buiten “kunst” op zijn of haar eigen niveau. Lekker muziek maken, zingen, schilderen, toneelspelen, kleien, schrijven. Lekker bezig zijn met al je linkse hobby’s. Heerlijk!

Lieve is 8 jaar en verstandelijk beperkt. Ze functioneert op het niveau van een 3 jarige. Ze is stapel op muziek en zingen en geniet enorm van zelf muziek maken en van het kijken naar optredens. Voor Lieve is Buitenkunst daarom heerlijk .

Ze doet mee met workshops voor kleuters. De medewerkers van Buitenkunst zijn fantastisch. Ondanks dat ze meestal niet zijn opgeleid in het omgaan met kinderen zoals Lieve en ze het vooraf soms best een spannend idee vinden, gaan ze de uitdaging aan. Lieve is echt niet altijd de gemakkelijkste en ze heeft het de juffen best even lastig gemaakt door regelmatig de benen te nemen. Toch merkte ik dat ze Lieve wel ‘leuk’ vinden. Lieve had het bijvoorbeeld zaterdag erg koud en was met een extra dekentje op een bankje gezet. Een juf speelde gitaar en alle kindjes zongen een liedje, speciaal voor Lieve. De juf vertelde later hoe mooi Lieve dat vond en hoe ontroerend dit was om te zien.

Lieve werd ook gemakkelijk  opgenomen in het groepje kleuters. Op het terrein werd ze regelmatig gegroet door kindjes uit haar klasje die enthousiast iets riepen als: “Zij zit bij mij in de klas!”.  Ik denk dat het meedoen niet alleen voor Lieve een mooie ervaring is,  maar dat het ook leerzaam is voor alle andere kindjes. Zij merken dat niet alle kindjes hetzelfde zijn en dat ook een kindje met een beperking met een beetje hulp best mee kan doen en lief kan zijn.

Toch was er naast alle heerlijkheden een kleine niet zo leuke gebeurtenis die me heeft geraakt. Ik merk dat ik het moeilijk van me af kan zetten. Daarom schrijf ik dit op.

Lieve ging steeds mee naar de avondpresentaties.  Niet alleen omdat zij dat leuk vindt, maar ook omdat wij allemaal naar de optredens willen kijken en niet in ons uppie bij de tent willen zitten om op Lieve te passen. Zeker niet met die kou van het afgelopen weekend! Tijdens alle liedjes zit ze op haar stoel te wippen of springt op de vloer. Omdat de tribune uit aan elkaar geschroefde delen bestaat, betekent dit dat iedereen in de buurt mee zit te wippen.

Ook zingt ze luidruchtig mee en bij toneelstukjes wil ze er nog wel eens doorheen praten (ze doet namelijk  gezellig mee). Mensen willen nog wel eens omkijken, maar als ze zien waar het geluid vandaan komt, vinden de meeste mensen het wel oké. Soms knikken ze me vriendelijk lachend toe, en een enkeling spreekt me er later op aan: “Ik vind het zo leuk om te zien, hoe jouw dochtertje van alles geniet”. Dat is erg fijn om te horen.

Op de laatste avond echter, draaide een jonge vrouw zich om en zei:

“Is het erg onaardig als ik zeg dat ik er LAST van heb?”

Waarop ik reageerde:”Eigenlijk wel ja, want ze kan er niets aan doen.”

“Dat kan wel, maar als ik Gilles de La Tourette heb, ga ik hier toch ook niet heen.”

“Schat, we zitten hier toch niet in Carré.”

Ik vond mijn reactie best adequaat. Na een tijdje heb ik het theater toch met Lieve verlaten. Niet om die dame tegemoet te komen, maar wel omdat ik er zelf niets meer aan vond en mijn tranen niet meer kon en wilde inhouden. En door dat gejank van mij, maakte ik die arme Lieve  (zich van geen kwaad bewust) ook nog eens van streek.  Ik was boos en verdrietig. Daar stonden we buiten. Buiten kunst.

Zoveel wat ik tegen die vrouw had willen zeggen: “Lieve is al verstandelijk beperkt. Ze heeft geen extra door anderen opgelegde beperkingen nodig. Als wij hier met zijn viertjes al 8 jaar mee kunnen leven, en dit met veel plezier nog jaren zullen doen, kan JIJ het best een uurtje verdragen. Tel je zegeningen en geniet van het feit dat jouw leven niet op deze manier beperkt wordt. Ik hoop voor je dat dit altijd zo blijft, hoewel het waarschijnlijk wel goed voor je zou zijn om te leren je wat meer in anderen te verplaatsen”.

Natuurlijk zal ik Lieve niet meenemen naar Pianoconcert nr 2 van Rachmaninov in het Concertgebouw, of het Zwanenmeer in de Stopera. Alhoewel ik zeker weet dat ze ervan zou genieten. Maar dit is Buitenkunst . Dat hoeven we  toch allemaal niet zo serieus te nemen? Buitenkunst is, volgens mij, voor iedereen. Ook voor mensen met een beperking en, wat mij betreft, ook voor mensen met Gilles de La Tourette, godverdomme¹

1. Ik weet natuurlijk best dat de meeste mensen die aan Gilles de la Tourette lijden niet vloeken.