28 januari 2008

Lijf vol hormonen, hoofd op stelten

Laatst op televisie een sketch van Brigitte Kaandorp gezien. Het ging over lichamen van mannen en vrouwen. Hoe er bij mannen eigenlijk niet zoveel gebeurt in de loop der jaren, en hoe bij vrouwen n.a.v. een zwangerschap er juist van alles gebeurt. Hoe dan ook, check mijn gadgets, daar staat het fragment bij. Hilarisch.
Er zijn natuurlijk vrouwen bij wie alles perfect eruit ziet, ook na de geboorte van vier kinderen. Vrouwen die binnen no-time weer slank zijn, die kunnen touwtje springen zonder in hun broek te plassen, en die er nog altijd even stralend en jong uitzien. Veel vrouwen vinden waarschijnlijk echter herkenning in het verhaal van Brigitte over pies lekken en hangtieten. Om over overhangende vetrolletjes, bekkenpijn en van die lelijke striemen op je buik (striae) maar niet te spreken.
Zo ook mijn persoontje. Twee kindertjes op de wereld gezet, en hoewel ik hen niet zou willen missen, zijn er een aantal dingen die met hen samenhangen die ik maar al te graag zou willen missen. Ik kan bijvoorbeeld beter niet gaan touwtje springen, of jumpstylen. Verder heb ik ontsierende strepen op mijn buik, die toch al niet zo mooi is door de overhangende vetrolletjes. Vergeetachtigheid door “zwangerschapdementie” is lastig want daardoor moet ik vaak de trap nog een keer op, en na twee keer een jaar borstvoeding geven is van mijn volptueuze boezem niet meer over dan twee lege boterhamzakjes.
Veel erger vind ik echter dat ook mijn “ik” werd aangetast. De invloed die hormonen op je gemoed kunnen hebben wordt door veel mensen onderschat. Ik heb er tot voor kort heel veel last van gehad. Ik heb twaalf maanden borstvoeding gegeven aan Lieve, en ben pas sinds drie weken gestopt. Ik gaf nog maar één voeding per dag, en ik vond het lastig om te stoppen, omdat het ook zoiets gezelligs en knus heeft. Echt iets van Lieve en mij samen. Maar had ik geweten dat het zoveel scheelde, was ik eerder gestopt. Pas nu ik er vanaf ben, kan ik tot mijn grote opluchting vaststellen dat “het” inderdaad een hormoonkwestie was. Ik begon namelijk aardig aan mijzelf te twijfelen. Niet zozeer tijdens de zwangerschap, maar vooral na de bevalling, was ik af en toe een eerste klas psychopaat. Het was alsof er doorlopend een klein boos vlammetje in mij brandde dat bij de minste of geringste irritatie aanwakkerde tot een laaiend vuur. Het ergst was het toen ik net weer aan het werk was, maar tot voor drie weken had ik er stevig last van. En tot mijn grote spijt moet ik toegeven dat het vooral Sterre was, die dat vuur heel goed kon aanwakkeren en vervolgens moest ontgelden. Ik heb haar gelukkig nooit iets gedaan, maar ik durf niet te zeggen dat ik er niet toe in staat was.
Wat ze deed? Constant aan me hangen terwijl ik haar aankleedde, op het toilet het wc-papier in kleine stukjes scheuren en over de hele wc verspreiden, weigeren haar handen te wassen na het toiletgebruik, wegrennen als ze naar bed moet, honderdduizend keer haar limonade omgooien omdat ze er raar mee zat te doen, kliederen met haar eten over haar pasgewassen kleren. Kortom, gewoon dingen die een peuter behoort te doen. Ik kon er woest om worden.
Sinds ik gestopt ben met het geven van borstvoeding is het nare vlammetje van de een op de andere dag gedoofd, alsof er een emmer water overheen is gegooid. Ik kan weer rustig reageren, er soms om lachen, haar even op de trap zetten en kalm toespreken, of gewoon accepteren dat het wat langer duurt dan ik graag zou willen. En soms word ik heus ook nog wel een beetje boos, maar dan op een normale manier en niet met van die uit elkaar barstende woede die mij begrip voor kindermishandelaars deed opbrengen.
Ik kan eindelijk weer genieten van Sterre, en zij lijkt mij ook ineens veel liever te vinden. Toen Lieve een paar maandjes oud was zei Sterre een keer tegen me:”Vroeger was je wel lief, maar nu niet meer”, en dat brak mijn hart. Vooral omdat ik wist dat ze gelijk had, en ik er wel probeerde iets aan te doen, maar het vaak niet lukte. Gelukkig zegt ze nu weer volop tegen me dat ik een lieve mama ben, en ik denk zelf dat ik er inderdaad best mee door kan.
Hormonen kunnen je heel erg veranderen. En hier is weinig kennis over en begrip voor. Natuurlijk weet iedereen dat sommige vrouwen een postnatale depressie hebben, maar dat had ik niet! Zo heftig was het niet! Ik denk echter dat er een enorm grijs gebied is tussen het hebben van een postnatale depressie en het fluitend door het leven gaan als ideale partner, moeder en collega. Ik vind het zo jammer als ik hoor dat een stel binnen een jaar na de geboorte van een kind uit elkaar gaat. Je moet als vrouw jezelf de tijd gunnen om weer tot jezelf te komen. Mannen zouden meer kennis hiervan moeten hebben, zodat ze beter kunnen begrijpen wat een vrouw doormaakt. Je hoort regelmatig het “negen maanden op, negen maanden af” verhaal (i.e. dat je na de zwangerschap nog 9 maanden nodig zou hebben om te herstellen), maar het kan best zijn dat jouw hormonen langer de tijd nodig hebben om tot rust te komen. Bij mij hield het dus pas op toen ik met het geven van borstvoeding stopte.
Ik wil geen zielig verhaal ophangen. Vrouwen zijn niet zielig, en kunnen best hun mannetje staan. Daar gaat het niet om. Het is geen verhaal van zwak of sterk, maar wel een verhaal van hoe anders je wordt. En mannen hebben die invloed van hormonen nou eenmaal gewoon minder.
Dit is mijn verhaal, van hoe ik tot mijn verbazing ontdekt heb hoe kleine beetjes van een biologisch stofje in mijn lichaam, mijn geest op stelten zette. Ik was wel mezelf, maar een andere zelf, en niet de meest leuke. Ik kon mijn werk wel doen, ik voelde me niet ziek, maar ik was wel minder aardig voor mijn kind. Ik kan het niet ontkennen, en ik kon er niets aan doen. Borstvoeding geven was nodig i.v.m. allergieën die mijn kinderen mogelijk van vaders kant erven, dus zelfs dat kon ik beter niet laten. Hooguit had ik het wat korter kunnen houden. Maarja, wist ik veel.

Geen opmerkingen: